[Image: Cincinnati Public Library, 1870s; photo via Steve Silberman].
It's that time of the year again, to take a look at the many, many books that have passed through the halls of BLDGBLOG the past season or two, ranging, as usual, from popular science to fiction, landscape history to the urban future of the refugee camp.
There are some great books included in this round-up, ones I'd love to help find a wider audience—however, as will be clear from a handful of descriptions below, and as is always the case with book round-ups here on BLDGBLOG, I have not read every book included in the following list and not all of them are necessarily new.
However, in all cases, these books are included for the interest of their approach or for their general subject matter, and the wide range of themes present should give anyone at least a few interesting titles to seek out for autumn reading.
1) Exploding the Phone: The Untold Story of the Teenagers and Outlaws Who Hacked Ma Bell by Phil Lapsley (Grove Press)
One of the most enjoyable books of my summer was Exploding the Phone by Phil Lapsley. Lapsley’s history of “phone phreaks,” or people who successfully hacked the early phone networks into giving them free calls to one another and around the world, would read, in a different context, like some strange occult thriller featuring disaffected teenagers tapping into a supernatural world. Weird boxes, unexplained dial tones, and disembodied voices at the end of the line pop up throughout the book, as do surprise cameos from a pre-Apple Steve Wozniak and Steve Jobs.
Teenagers throwing frequencies and sounds at vast machines through telephone handsets managed to unlock another dimension of the phone network, Lapsley explains, a byzantine geography of remote switching centers and international operators. In the process, they helped pave the way for the hackers we know today. I have heard, anecdotally, from a few people who were around and part of these groups at the time, that Lapsley got some of his details wrong, but that didn’t take away from my enjoyment of—or inability to put down—his book. Recommended, and very fun.
2) Robot Futures by Illah Reza Nourbakhsh (MIT Press)
This pamphlet-length book by Carnegie Mellon University’s Illah Reza Nourbakhsh on the future of robotics pays admirable attention to the fundamental problem of even defining what “robotics” is. Better yet, Nourbakhsh prefaces each of his short chapters with fictional interludes exploring speculative scenarios of future robotics gone awry. There is a disturbing vignette in which flying robot toys programmed to recognize human eye contact swarm around and terrify anyone not hiding their gaze behind wearing sunglasses—something the toys’ manufacturer never predicted—as well as a memorable scenario in which new forms of robot-readable graffiti throw entire self-driving traffic systems into a tizzy, making car after car wrongly report that an impenetrable roadblock lies ahead. Call it traffic-hacking.
In the end, Nourbakhsh suggests, robots will prove to be fundamentally different from human beings, and we should be prepared for his. “A robot moving down the street will see in all directions, not simply in front of it like humans,” he writes. “If that robot is connected to a network of video cameras along the street, it will see everywhere on the street, from all angles, the entire time it walks. Imagine this scenario. A not-very-clever robot walking down the street will have access to entire synthesized views of the street—up and down, behind you, down the alley, around the corner—and be able to scroll back through time with perfect fidelity. As you approach this robot, it might be cognitively much dumber than you, but it knows far more about its surroundings than you do. It stops suddenly. What do you do? There is no common ground established between you and this robot, just the fact that you occupy the same sidewalk.”
3) Beyond The Blue Horizon: How The Earliest Mariners Unlocked The Secrets Of The Oceans by Brian Fagan (Bloomsbury Press)
Brian Fagan, an environmental historian known for his books on climate change and civilization, has written a great example of what might be called adventure-history. Beyond the Blue Horizon takes us through roughly twenty thousand—even potentially, depending on how you interpret the archaeological evidence, more than one hundred thousand—years of human seafaring. Every few pages, amidst tales of people sailing in small groups, even drifting, seemingly lost, for days at a time across vast expanses of open water, Fagan makes arresting observations, such as the fact that early Pacific navigators, laden down with seeds and plants, “literally carried their own landscape with them,” he writes.
The importance of the coast in supporting human settlement, and the absolute centrality of the sea—rather than continental interiors—in shaping human history, gives Fagan multiple opportunities to refocus our sense of our own remote past. We are not landed creatures of roads and automobiles, Fagan argues, but a maritime species whose entire childhood and adolescence was spent paddling past unknown coastlines, searching for freshwater rivers and streams—a “world of ceaseless movement,” as he calls it, including now lost islands, deltas, and coasts. Fagan’s brilliance at describing landscapes as they undergo both seasonal changes and variations in climate also applies to his depictions of Earthly geography when sea levels were, for most of the eras described in his book, more than 300 feet lower than it is today. It was another planet—a maritime world—one that humans seem to have lost sight of and forgotten.
4) The Human Shore: Seacoasts in History by John R. Gillis (University of Chicago Press)
John R. Gillis’s look at “seacoasts in history” proves to be compulsively readable, sustaining many long subway rides for me here in New York, although the final few chapters fall off into unnecessarily long quotations from what seems like any random academic source he could find that mentioned the sea. This is too bad, because a shorter, more tightly edited version of this book would be a dream. Gillis is not shy about making outsized claims for revising the history of human civilization. The shore is “the true home of humankind,” he writes, “the original Eden.” He wants Westerners to forget the “terracentric history” they’ve been taught, which is, he points out, simply a historical misunderstanding of where humans actually spent 95%—the number Gillis uses—of their development: on shorelines and coastal islands.
“The book of Genesis would have us believe that our beginnings were wholly landlocked,” he writes, “but it was written at the time that the Hebrews were settling down to an agrarian existence.” Gillis quotes the words of writer Steve Mentz here, who argued that we need “fewer gardens, and more shipwrecks” in our narrative understanding of human prehistory.
Gillis allows his book some intriguing political subthemes. He writes, for example, that “it would be a very long time, almost three hundred years, before Europeans realized the full extent of the Americas’ continental character and grasped the fact that they might have to abandon the ways of seaborne empires for those of territorial states.” He adds, “for the first century or more [of their habitation in the Americas], northern Europeans showed more interest in navigational rights to certain waterways and sea tenures than in territorial possession as such.” Rivers and lakes were the key to ruling North America, for a time; and, seemingly since the interior land rush of U.S. history, the “seaborne” ways of humans, with or without a state to back them, have been forgotten.
As a brief side note, it’s interesting here to look at the Somali pirates so often mythologized in Western media, including the forthcoming Paul Greengrass film Captain Phillips—that stateless, seaborne groups of humans still exist and are the rogue scourge of landed empires (see also The Enemy of All by Daniel Heller-Roazan, etc.).
5) The Great Ocean: Pacific Worlds from Captain Cook to the Gold Rush by Davig Igler (Oxford University Press)
David Igler’s own book on all things anthropologically oceanic focuses solely on the Pacific Ocean, from the first wave of European exploration to early-modern sea trade. Igler, too, finds the land-locked nature of traditional history both claustrophobic and incorrect. “The ‘places’ usually subjected to historical analysis—nations, regions, and localities—have fixed borders enclosing land and thus constitute terrestrial history,” he writes in the book’s introduction. “Historians have far less experience imagining the ways that oceanic space connects people and polities, rather than separating them.” Igler’s larger point—that tides, currents, and winds, even specific ships, are also, in a sense, “places” deserving of historical recognition—animates the rest of the book.
Mankind Beyond Earth: The History, Science, And Future Of Human Space Exploration by Claude A. Piantadosi (Columbia University Press)
6) This book is admittedly quite hampered by its extraordinary practicality: there is very little poetry here, mostly straight talk of musculoskeletal disorders in low gravity and heat-loss from warm bodies in space. We begin on the ground floor, not only with a short and perhaps unnecessary history of the U.S. space program, but with the very basics of human physiology and the mechanics of flight. I suspect, however, that most readers are perfectly willing to jump into the deep end and read what’s on offer in the book’s later chapters: human visits to Mars, to asteroids, to “big planets, dwarf planets, and small bodies,” in Piantadosi’s words, to the “moons of the ice giants” and beyond. Ultimately, though, the book is simply too dry to feel like these later glimpses of “mankind beyond Earth,” as the title teasingly—and, for the most part, misleadingly—promises, are a worthy reward. If you must, one to look for in the local library.
7) Scatter, Adapt, and Remember: How Humans Will Survive a Mass Extinction by Annalee Newitz (Doubleday)
Annalee Newitz, editor-in-chief of io9 and thus, now, a colleague of mine, has exceeded all expectations with the research, depth, and range of this quirkily enthusiastic look at planetary mass extinction. Her early chapters on dinosaurs, plagues, extremophiles, world-altering volcanic eruptions, long geological eras when the Earth was locked in ice, possible human/Neanderthal guerrilla warfare (not to mention inter-breeding), and much more, are like a New Scientist article you hope never ends. It’s an exciting read.
Oddly, though, the central premise of the book—that, through urbanization, human beings will find ways to avoid their own extinction—feels tacked on and unconvincingly developed. If I’m being honest, it feels like Newitz is trying to make more of an ideological point about the political value and cultural centrality of cities today, rather than actually arguing rationally for the possibility that cities will save the human species. This is especially the case if we’re talking about—as, in this book, we are—catastrophic asteroid impacts or the outbreak of a super-virus. This otherwise gripping book thus has a bit of an are-you-serious? feel as it wraps up its final fifty pages or so. While advancing a theory of safety achieved through collective living, urban farming, and social cooperation, Newitz also inadvertently seems to contradict the first command of her book’s title: to scatter. That is, to fling ourselves to the far edges of the universe—to explore, survive, and mutate with the cosmos—not to band together, urbanize, and cooperate.
As such, it seems possible to imagine an identical version of this book—identical, that is, for 200 pages or so—but with a radically differnet ending: one in which truly scattering, adapting ourselves, isolating ourselves, and differentiating our civilizational pursuits—even differentiating our very DNA through evolution in separation—would be the most effective way to avoid human extinction. But that argument, it seems, is ideologically impermissible; it makes you an anti-state survivalist, a cosmic redneck, building bunkers in the Utah desert or on the moons of another world, more Ted Nugent than Stewart Brand.
In any case, putting political arguments like these aside, the book ends with a mind-popper of a quotation. In a conversation with Randii Wessen at the Jet Propulsion Lab in Pasadena, California, Wessen tells Newitz: “Our kids are the last generation who will see no city lights on the Moon.” This is both wonderful and terrible, and as concise a statement as I’ve read anywhere to show the human future rolling on.
8) Five Billion Years of Solitude: The Search for Life Among the Stars by Lee Billings (Current)
Gifted science writer Lee Billings takes us on a search for other Earths—or, more accurately, for habitable “exoplanets” where life like us may or may not have a chance of existing. The book starts off with quite a coup. Billings treats us to a long, at-home visit with astronomer Frank Drake of Drake’s Equation fame: the abstract but reasonable calculation used for decades now to determine whether or not intelligent civilizations might exist elsewhere (and, by extension, how likely it is that humans will find them).
The book is not hard science, it is easy to follow, and Billings is a great writer; his tendency, however, veers toward the humanistic, following the life stories of individual astronomers or physicists here on Earth as they search the outer reaches of the detectable universe for signs of exoplanets.
A sizable diversion late in the book, for example, takes us on a canoe trip far into the Canadian north, past lakes and rivers, with a wary eye on approaching storms, to tell the story of how physicist Sara Seager met and fell in love with one of her colleagues. It is not a short diversion, and you’d be forgiven for thinking that Seager’s canoe trip has little to do with the search for “life among the stars,” as the book’s subtitle suggests. It is at moments like this, as Seager and her partner paddle from one portage to another, that I found myself wondering if the only stories to tell are of other human beings—whether scientists or NASA administrators—then why, in a sense, are we looking for exoplanets at all?
Of course, the book jacket never promised us surreal descriptions of other worlds. But it’s hard not to hope for exactly that: that Billings would focus his considerable rhetorical powers away from our world for a few more chapters and offer those evocative glimpses of Earth-like planets I suspect so many readers will come to his book to find—visions of worlds like ours but magically, cosmically different—and thus communicate the beautiful, poetically irresistible urge to discover them. His introductory descriptions of the formation of our solar system, for instance, are breathtaking, clear, and poetic, and similar passages elsewhere show the pull of the exoplanetary; the narrative structure of the scientist profile seems inadvertently to have focused the bulk of the book's attention here on Earth, where we are already bound, rather than to let the strange light of the universe shine through more frequently.
But this is like complaining about dessert after a delicious meal. I’ll simply hope that Billings’s next book concentrates more on the inhuman allure so peculiar to astronomy, a field astonishingly rich with worlds mortal humans long to see.
9) Are We Being Watched?: The Search for Life in the Cosmos by Paul Murdin (Thames & Hudson)
The off-putting and sensationalistic title of Paul Murdin’s new book is, thankfully, not a sign of things to come in the text itself. Murdin’s sober yet thrilling look at the history and future of astrobiology is a bright spot in a recent spate of books about the possibility of extraterrestrial life. “The twenty-first century is the century of astrobiology,” he writes in the first sentence of chapter one; indeed, he adds with extraordinary confidence, “this is the era in which we will discover life on other worlds, and learn from it.”
Amidst many interesting tidbits, one worth repeating here actually comes from Murdin’s quotation of paleontologist Simon Conway-Morris. Conway-Morris, referring to the possibility of discovering truly alien life, rightly suggests that we could very well have no idea what we’re looking at. Indeed, he memorably says, these other life forms could be “constructions so unfamiliar that they are only brought home by accident and then inadvertently handed over for curation in a department of mineralogy.” The idea that rocks sitting quietly in a Natural History museum somewhere are actually alien life forms is mind-blowing and but one take-away from this thought-provoking book.
Over the course of Are We Being Watched?, Murdin enjoyably goes all over the place, from amino acids to plate tectonics, to radio-stimulated organic molecules in the atmosphere of Titan. As if channeling H.P. Lovecraft, Murdin at one point writes that, on Jupiter’s ice-covered moon Europa, scientists have seen the same churning processes as witnessed in Antarctica, but, on Europa, “we see the results of this churning as colored stains on ridges of ice at the boundaries of ice floes. Perhaps in these colored stains lie dead creatures, brought up from the depths of the ocean and exposed to view by orbiting spacecraft or landers that can rove over the surface.”
10) Frankenstein's Cat: Cuddling Up to Biotech's Brave New Beasts by Emily Anthes (FSG)
Frankenstein’s Cat follows the 21st-century quest to re-engineer biology, to design “the fauna of the future,” as the book promises, or “biotech’s brave new beasts,” where resurrected species, pets with prostheses, and militarized insects crawl through forests of genetically modified trees. At once terrifying and thrilling, and animated in all cases by the gonzo enthusiasm of any science operating at seemingly unstoppable speed, Emily Anthes’s book shows the weird biological breakthroughs that will ultimately create the landscapes of tomorrow: the cities, gardens, parks, oceans, and backyards our descendants will inevitably mistake for nature (and then, eventually, dismiss as mundane).
11) Sweet & Salt: Water And The Dutch by Tracy Metz and Maartje van den Heuvel (NAi Publishers)
Journalist Tracy Metz and art historian Maartje van den Heuvel have teamed up for this collaborative look at “environmental planning” in the Netherlands, with a focus on all things aquatic. While Metz visits the country’s numerous megaprojects and anti-flooding infrastructure to speak with water engineers, “dike wardens,” and other stewards of Holland’s relationship with rain and the sea, van den Heuvel assembles a spectacular catalog featuring visual depictions of waterworks throughout Dutch art history. This is “the visualization of water in art,” as she calls it, revealing “anxieties about flooding” and a deep-rooted infrastructural patriotism inspired by the technical means for controlling that flooding.
Ultimately, the book’s goal is to show how Dutch water management is changing in the face of rising sea levels and climate change, and how “water is coming back into the city,” as Metz writes, changing the nature of contemporary urban design.
12) Dutch New Worlds: Scenarios in Physical Planning and Design in the Netherlands, 1970-2000 by Christian Salewski (010 Publishers)
This well-illustrated history and catalog of large-scale hydrological projects in the Netherlands—and the “Dutch new worlds” those projects helped generate—offers a provocative look at the very idea of infrastructure. Salewski suggests that a nation’s infrastructure is like literature or mythology, a built narrative in which a much larger constellation of dreams and aspirations can be read. “There is no Dutch Hollywood,” Salewski writes, “no cinematic dream machine that constantly processes the current view of the future into easily digestible, mass-consumed science fiction movies. Dutch views into the future are probably best found not in cultural works of literature and art, but in physical planning designs.” That is, in the dams, dikes, levees, and polders the rest of the book goes on to so interestingly describe. Infrastructure, Salewski offers, is one of many ways in which a nation dreams.
13) Bird On Fire: Lessons From The World's Least Sustainable City by Andrew Ross (Oxford University Press)
Andrew Ross takes a critical look at Phoenix, Arizona, a desert city "sprawling over a thousand square miles, with a population of four and a half million, minimal rainfall, scorching heat, and an insatiable appetite for unrestrained growth and unrestricted property rights." As the city tries to "green" itself through boosts in public transportation and a more sensible water management strategy—among other things—Ross asks if an urban transformation, something that might save Phoenix from its current parched fate, is even possible.
14) Plutopia: Nuclear Families, Atomic Cities, and the Great Soviet and American Plutonium Disasters by Kate Brown (Oxford University Press)
Kate Brown’s Plutopia creates a horrifying set of conjoined urban twins, so to speak, by both comparing and contrasting the purpose-built plutonium production towns of Richland, Washington, and Ozersk, Russia. These were fully planned and state-supported facilities, yet both were also highly delicate, secret cities—in Ozersk’s case, literally off the map—constantly at risk of nuclear disaster. And disaster, of course, eventually comes.
Brown points out how, between the two of them, Richland and Ozersk released four times the amount of radiation into the environment as the meltdown at Chernobyl, and she tracks the disturbing long-term health and environmental effects in the surrounding regions. In both cases, perhaps cynically, perhaps inspiringly, these polluted regions have become nature reserves.
In a particularly troubling anecdote from the final chapter, referring to the experience of Richland, Brown points out that “periodically deer and rabbits wander from the preserve and leave radioactive droppings on Richland’s lawns,” but also, more seriously, that multiple wineries have sprung up perilously close to the hazard zone, “near the mothballed plutonium plant.” While sipping wine at one of those very vineyards, Brown tries to talk to the locals about the potential for radiation in the soil—and, thus, in the wine—but, unsurprisingly, they react to her questions “testily.”
These carefully manicured utopian towns, like scenes from The Truman Show crossed with Silkwood, with their dark role in the state production of plutonium, give us the “Plutopia” of the book’s title. Ozersk and Richland are “citadels of plutonium,” she writes, instant cities of the atomic age.
15) From Camp To City: Refugee Camps of the Western Sahara by Manuel Herz (Lars Müller Publishers)
Based on original research from a studio taught at the ETH in Zurich, architect Manuel Herz has assembled this fascinating and important guide to the urban and quasi-urban structures of refugee camps. Focusing specifically on camps in extreme southwest Algeria, populated by people fleeing from conflict in the Western Sahara, these camps are, Herz suggests, Western instant urbanism stripped bare, the city shown at its factory presets, revealing the infrastructural defaults and basic political conditions of the modern metropolis. They are “the spatial manifestation of the state of exception,” he writes, citing Giorgio Agamben, mere “holding areas” in which urban forms slowly take shape and crystallize. The camps are where, Herz writes, “Architecture and planning becomes [sic] a replacement for a political solution.”
From the architecture of the tents themselves to the delivery infrastructures that bring water, food, and other vital goods to their inhabitants, to culturally specific spatial accouterments, like carpets and curtains, Herz shows how the camps manage to become cities almost in spite of themselves, and how these cities then offer something like training grounds for future nations to come. In Herz’s own words, “the camps act also as a training phase, during which the Sahrawi society [of the Western Sahara] can develop ideas and concepts of what system of education they want to establish, and learn about public health and medical service provision. The camps become a space where nation-building can be learned and performed, to be later transferred to their original homeland, if it becomes available in the future.”
This idea of the state-in-waiting—and its ongoing spatial rehearsal in the form of emergency camps—runs throughout the book, which is also a detailed, full-color catalog of almost every conceivable spatial detail of life in these refugee camps. In the process, Herz and his team have assembled a highly readable and deeply fascinating look at urbanism in its most exposed or raw condition. “In the blazing sun of the Sahara Desert,” he concludes, “we can observe the birth of the urban condition with a clarity and crispness almost unlike anywhere else in the world.”
16) Roman Disasters by Jerry Toner (Polity)
Cambridge Classicist Jerry Toner had described his wide range of interests as being centered on the notion of “history from below.” He has written prolifically about ancient Rome, in particular, from several unexpected points of view, including popular culture in antiquity, the smellscape of early Christianity, and an currently in-progress work on crime in the ancient metropolis.
Roman Disasters looks specifically at imperial disaster-response, including earthquakes, volcanic eruptions, catastrophic fires, warfare, and disease. Toner describes how the abstract notion of risk was first formulated and understood; the role of religious prophecy in “imagining future disaster”; and halting, ultimately unsuccessful attempts to construct a fireproof metropolis, such as the widening of city streets and the creation of a semi-permanent Roman fire brigade.
Very much a history, rather than a page-turner directed at a popular audience, Roman Disasters nonetheless offers a compelling and unexpected look at the ancient world, one peppered with refugee camps, tent cities, and displaced populations all looking for—and not necessarily finding—imperial beneficence.
17) Picking Up: On the Streets and Behind the Trucks with the Sanitation Workers of New York City by Robin Nagle (FSG)
Robin Nagle is an “anthropologist-in-residence” at the NYC Department Sanitation. Picking Up is her document of that incredible—and strange—backstage pass to the afterlife of the city, where all that we discard or undervalue simply gets tossed to the curb. Nagle tags along with, interviews, and reveals the “garbage faeries” who rid our streets of the unwanted detritus of everyday life, whether trash or snow. In the process, she’s written a kind of narrative map or oral history of another New York, one with its own flows and infrastructure, and one that exists all but invisibly alongside the one we inhabit everyday.
18) Factory Towns of South China: An Illustrated Guidebook edited by Stefan Al (Hong Kong University Press)
Architect Stefan Al, currently teaching at the University of Pennsylvania, leads a team of researchers to the Pearl River Delta, the “factory of the world,” to explore how people live and—even more—how they work in the region. A fascinating glimpse at the “self-contained world” of what amounts to corporate-industrial urbanism, the book nonetheless feels very much like a book assembled by architects who had a grant for producing a publication: it is heavy on comparative infographics, layered images, pie charts, and small-print introductory essays, all on coated paper resistant to underlining. The subject matter is fascinating, but the book is ultimately of less use than, say, sending Robin Nagle to visit these “factory towns of south China,” reporting back about the complicated lives and material cultures found there.
19) Ruin Nation: Destruction And The American Civil War by Megan Kate Nelson (University of Georgia Press)
Megan Kate Nelson’s Ruin Nation is a kind of Piranesian guide to the Civil War ruins of American cities of the 19th century. The book is a bit slow and overly cautious in its descriptions, but it is remarkable for a specific focus on architectural ruins following the Civil War. “Architectural ruins—cities and houses—dominated the stories that soldiers and civilians told about the Civil War,” she writes in the book’s introduction, a time when whole cities were reduced to “lone chimneys” amidst the smoke and obliteration of urban warfare. We often hear—especially post-9/11—that Americans have never really experienced war and destruction on their own soil, but Nelson’s book convincingly and devastatingly shows how inaccurate a statement that is.
20) Line In The Sand: A History Of The U.S.-Mexico Border by Rachel St. John (Princeton University Press)
Heading west from the Gulf Coast, the U.S.-Mexico border takes an unexpected turn when you get past El Paso, Texas—that is, by not really turning at all. The border instead becomes a series of abnormally, mathematically straight lines, cutting, with only a few diversions north and south, all the way to the Pacific Ocean. It thus no longer follows any natural feature, such as the Rio Grande River.
But why is the border exactly here, and why the rigid, linear path that it takes? Rachel St. John’s “history of the western U.S.-Mexico border” looks at sovereignty, surveying, geography, diplomacy, war, conquest, and private property to piece together the tangled story of this “line in the sand” and the people (and economies) it has divided. Line in the Sand—which often has the ungainly feel of a Ph.D. thesis later edited into a book—ends with a critical look at the “operational security” falsely promised by a border fence, and a more hopeful look at mutations of the border region yet to come.
21) The Earthquake Observers: Disaster Science From Lisbon To Richter by Deborah R. Coen (University of Chicago Press)
Deborah Coen’s Earthquake Observers looks at the history of seismology—or the study of earthquakes—but, more specifically, seismology’s transition from something like a folk art of human observation to an instrumented science. It is a consistently interesting book, so much so that I invited Coen to speak to my class at Columbia last semester.
The book includes a great deal worth mentioning here, from the gender of early earthquake observers—writing, for example, specifically in reference to early-modern domesticity, that “a quiet, housebound lifestyle and close attention to the arrangement of domestic objects put many bourgeois women in an excellent position to detect tremors”—to the literally geopolitical effects of earthquakes. In the latter case, a state of emergency following catastrophic seismic events helped to influence 20th-century legal theory as well as to challenge accepted hierarchies of what it means for a state to respond. “Particularly in the Balkans,” she writes, “earthquakes called into question the political framework that tied the monarchy’s fringes to its two capitals: which level of the state’s intricate web of governance would respond?”
John Muir, the San Francisco earthquake of 1906, and the study of earthquake-related traumas, or “seismopathology,” all make their appearance in Coen’s study of how seismology became both modern and scientific.
22) From Roof To Table: Photographs By Rob Stephenson by Rob Stephenson (Design Trust for Public Space)
This magazine-style pamphlet of images by photographer Rob Stephenson documents urban farming efforts—not necessarily limited to roofs—across New York City. Plots of land beside empty brick warehouses, backyards, and even university labs bloom with fruits and vegetables in Stephenson's full-color shots. "With the influx of people to cities and a continuing rise in the financial and environmental costs of shipping food, the widespread and large-scale adoption of urban agriculture seems inevitable," Stephenson writes in an accompanying project description. "New York City, with its network of backyard vegetable plots, community gardens and rooftop farms, is at the forefront of this transformation."
23) The Hermit in the Garden: From Imperial Rome to Ornamental Gnome by Gordon Campbell (Oxford University Press)
Gordon Campbell's history of the garden hermit attempts to discover why the phenomenon of the live-in hermit—an actual human being, installed in a landscaped garden, acting as a form of living ornament—arose at all. Along the way, he explores what architectural structures these hermits required and the cultural motifs their strange roles kicked off. "Who were these people?" Campbell asks. "Why did landowners think it appropriate to have them in their gardens? What function did they serve?"
24) Out of the Mountains: The Coming Age of the Urban Guerrilla by David Killcullen (Oxford University Press)
Military strategist David Kilcullen takes on the urban future of war, arguing that armed conflict will occur more often, and with increasingly devastating effects, in cities. If the future is such that, in his words, “all aspects of human life—including, but not only, conflict, crime and violence—will be crowded, urban, networked and coastal,” then it only makes sense to attempt to make sense of this, both sociologically and from the perspective of the military.
Citing everything from Richard Norton’s revolutionary notion of the “feral city” to Mike Davis’s Planet of Slums—Davis, in fact, blurbs the book—Kilcullen has written a must-read for anyone unconvinced by the rosy take on cities and their triumphant future currently dominating the best-seller list.
25) Rise of the Warrior Cop: The Militarization of America's Police Forces by Radley Balko (PublicAffairs)
Radley Blako’s libertarian take on the “militarization of America’s police forces” is more Rand Paul than ACLU, if you will, but it’s a worthy read for all sides of the political debate. It opens with the jarring rhetorical question, “Are cops constitutional?” And it goes on from there to discuss legal debates on federal power and the 3rd and 4th Amendments, a short history of military tactics creeping into the U.S. police arsenal following urban riots in Watts, the rise of reality TV shows seemingly encouraging police belligerence, the War on Drugs, the Occupy Movement, today’s all but ubiquitous Taser (and its abuse), no-knock raids, and more.
If you’re interested in cities, you should also be interested in how those cities are policed, and this is as interesting a place as any to start digging.
26) Manhunts: A Philosophical History by Grégoire Chamayou (Princeton University Press)
I picked up a copy of this book after an interesting, albeit brief, email exchange with L.A. Times architecture critic Christopher Hawthorne, who described a shift from the high-speed chase (that is, a large amount of space covered at high speed) to the manhunt (or a limited space studied with incredible intensity).
I’ve written about Hawthorne’s observation at greater length in my own forthcoming book about crime and architecture, and, while researching that book, I thought Grégoire Chamayou’s Manhunts would be a helpful reference. It was not, if I’m being honest, but it is, nonetheless, a striking work on its own terms: a history of what it means to hunt human beings, from runaway slaves and “illegal aliens” to Jews in World War II. He calls this an “anthropology of the predator”—“a history and a philosophy of hunting powers and their technologies of capture”—wherein the prey subject to destruction is a banished or shunned human being, terrifyingly relegated to the status of animal.
27) Rogue Male by Geoffrey Household (New York Review of Books Classics)
This strange, quite short, and very readable novel, recently brought back into print by the New York Review of Books, tells the story of a British political agent who fails in his attempt to assassinate an unnamed German political leader (who is, clearly, Adolf Hitler). The man flees Germany for the comparative safety of England, only to be relentlessly—and, as it happens, successfully—hunted by German agents intent on revenge.
It both does and does not spoil the rest of the book to reveal that the hunted man literally goes to ground, terrestrializing himself by digging a burrow in the Earth and hiding out there amidst the mud, the exposed tree roots, the darkness, and his own waste, sleeping unwashed in a humiliating cave of his own making, his clothes rotten, his feet swollen by rain, living underground at the side of a small lane in Britain’s agrarian hinterland. When he is found—and he is found—what could descend into a Rambo-like scene of violence and retaliation instead offers something that is still violent but far stranger, as this nearly worldchanging political actor, a failed assassin who could have changed the 20th century, finds a way to escape his grotesque and feral state.
Have a good autumn, and enjoy the books.
(Earlier Books Received: March 2009, May 2009, May 2010, December 2010, March 2011, June 2012, and December 2012. Thanks to Dan Bergevin for my copy of Out of the Mountains).
Thứ Hai, 30 tháng 9, 2013
Chủ Nhật, 29 tháng 9, 2013
Hà Nội: Dừng đèn đỏ được nghe loa tuyên truyền
"Đây là đài truyền thanh phường abcxyz, đây là đài truyền thanh phường abcxyz... mời bà con và các bạn lắng nghe chương trình truyền thanh sáng nay của đài chúng tôi ... "
XIN CÁC BỐ.
Đường phố Hà Nội giờ cao điểm thì các bố biết rồi, lết từng tí một, mùa hè thì nóng như rang, mùa rét thì như da cắt thịt, người ùn ùn, mệt nhọc, tê tái, căng thẳng, inh tai nhức óc, mặt ai cũng hằm hằm như đánh nhau, mong cho nhanh về nhà, về cơ quan, thần kinh thép cũng oằn....Tình hình như vậy, tâm lý như vậy, các bố lại còn lắp loa lắp liếc ở ngã tư, rồi nhè vào tai mọi người các bố loa thêm nữa thì có phát điên.
Tuyên truyền không phải lúc, không phải chỗ, khiến người đi đường thêm mệt mỏi, căng thẳng, cáu bẳn chứ được cái gì ở đây mà làm.
Nghe nói đề xuất này vào thành phố Hồ Chí Minh bị lãnh đạo thành phố loại ngay vì cho rằng, tiếng ồn ào của đường phố đã đủ mệt, không thể tạo thêm tiếng ồn nữa.
Tuyên truyền mà được gọi là ồn ào thì tuyên truyền cái gì.
Xin nhé, các bố, dẹp cái dự án này đi.
Ý thức giao thông nâng lên là bằng các chế tài xử phạt nghiêm, sai là phạt, không tiêu cực, không tác động, không xin xỏ, như nước ngoài người ta đã làm, rứa thôi, loa với chã kèn.
Sáng sớm, chiều tối ở nhà mọi người đã điên đầu với cái loa phường, giờ lại tiếp tục bị hành xác bởi các loa đường nữa thì sống được mấy năm nữa hả các bố?
(Rinh về từ FB)
Lái xe ô tô ở Thủ đô không cần nghe tuyên truyền luật.
Hà Nội: Dừng đèn đỏ được nghe loa tuyên truyền
Một số điểm chốt đặt loa phát thanh kể đến như: ngã năm Yên Phụ - Thanh Niên, Ngã tư Điện Biên Phủ - Trần Phú; ngã tư Chùa Bộc – Thái Hà; Láng Hạ - Huỳnh Thúc Kháng; Kim Liên - Đại Cồ Việt; ngã tư đường Phạm Hùng - Xuân Thủy - Nguyễn Phong Sắc; Nguyễn Trãi - Khuất Duy Tiến...
Hệ thống phát thanh sẽ hoạt động theo nhịp hoạt động của hệ thống đèn tín hiệu giao thông, khi có tín hiệu đèn xanh, loa phát nhạc chờ không lời; khi đèn đỏ phát thông tin về luật giao thông đường bộ.
Xem thêm ==> http://www.baodatviet.vn/chinh-tri-xa-hoi/ha-noi-dung-den-do-duoc-nghe-loa-tuyen-truyen-2351610/
Xem thêm ==> http://www.baodatviet.vn/chinh-tri-xa-hoi/ha-noi-dung-den-do-duoc-nghe-loa-tuyen-truyen-2351610/
Xem tin từ nguồn: http://www.baodatviet.vn/ chinh-tri-xa-hoi/ ha-noi-hang-tram-trieu-lap-loa- tuyen-truyen-o-den-do-2351881/
Hình ảnh cách dùng nước sinh hoạt ở vùng Cao Bằng
Cách dùng nước sinh hoạt chỉ có ở vùng cao
Không như ở đồng bằng, nước là của hiếm ở vùng núi đặc biệt những khu dân cư xa sông. Nước mưa được tích trữ để nấu ăn còn việc tắm, giặt đều ở những mương, rãnh thoát nước quanh khu vực.
Rãnh thoát nước từ trên núi chảy qua những làng bản ở xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng cũng là nơi tắm giặt của người dân bản địa. |
Mương tưới tiêu cũng là thoát nước thuộc huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang là nơi tắm của trẻ em nơi đây. |
Người dân tại khu vực trung tâm xã Phố Cáo (Đồng Văn, Hà Giang) tắm, giặt... từ đầu nguồn đến cuối nguồn rãnh thoát nước chạy dọc con đường chính của xã. |
Rãnh thoát nước ở trung tâm xã Phố Cáo chạy qua khu chợ phiên là nơi rửa ráy lý tưởng của người đi chợ. |
Hệ thống mương, rãnh thoát nước tại một khu dân cư thuộc huyên Xín Mần (Hà Giang) cũng là nơi tắm rửa của người dân. |
Bến tắm giặt của người dân xóm Ải (Tân Lạc, Hòa Bình). |
Mọi loại nước thải của các hộ dân thôn Phiêng Luông (Xã Công Bằng, huyện Pắc Nặm, tỉnh Bắc Kạn) đều đổ ra rãnh nước nơi người phụ nữ này đang giặt. |
Cũng như mọi địa phương ở vùng núi cao, người dân xóm Lũng Cà, xã Thượng Nung, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên quanh năm phải chắt chiu từng can nước ở những mó nước hiếm hoi xa nhà. |
Cảnh đời của người bán trái cây ở Hà Nội
Cảnh đời của người bán trái cây ở Hà Nội
Bốn mùa nhà trọ
Chị Sấu, người bán trái cây lâu năm trên phố Yết Kiêu, Hà Nội, tâm sự: “Mùa Ðông người ta ít ăn trái cây, cũng may là người Hà Nội có thói quen ăn trái cây thay cho rau xanh, mức độ tiêu thụ rau xanh ở thành phố này có vẻ như ngang ngửa với trái cây.”
“Mình từng vào Nam, vào Trung, bôn ba đủ thứ, mình mới nhận ra ba miền có những điểm khác nhau khá thú vị. Ví dụ như miền Bắc, người ta quen ăn trái và củ, miền Trung thì quen ăn thân cây, còn miền Nam thì quen ăn hoa. Chính vì thế các loại củ và quả ở Bắc tiêu thụ rất nhiều, miền Trung thì chắc là do khắc nghiệt, người ta ăn cây, các loại rau cải, bù ngót... Nói chung là ăn lá cây, còn người Nam thì thứ gì cũng bông, từ bông điên điển cho đến bông súng tím, bông bèo tây, bông mướp.”
“Cả ba miền đều ăn cả ba thứ chứ không phải ăn thứ này bỏ thứ kia, nhưng mỗi miền thiên về một thứ giống như là đặc trưng vậy! Ði riết cũng mỏi gối, thôi về lại xứ Bắc ngồi bán trái cây, trước đây đi làm thuê đủ thứ hết. Ở xứ này, nghèo mà không đi làm thuê, ở đợ thì chỉ còn nước ra đứng đường thôi, buồn lắm. Dù sao mỗi ngày kiếm vài chục đến một trăm ngàn, với mình là quá đủ.”
Cùng bán trái cây với chị Sấu, chị Nguyệt, 43 tuổi, người gốc Hưng Yên, cho biết thêm: “Mùa Hè bán trái cây đắt hơn, lãi cao hơn,có ngày kiếm được trăm rưởi, hai trăm ngàn đồng. Còn mùa Ðông thì ế ẩm, ngày nào trúng mánh lắm cũng kiếm chừng bảy chục đến một trăm ngàn đồng là ná thở.”
“Phần lớn chị em đi bán trái cây đều không có ruộng vườn, đất đai gì ở quê, phải bôn ba đắp đổi qua ngày và gởi về cho chồng nuôi con ăn học. Như chị Sấu thì có chồng đi làm thợ hồ, còn mình thì ông xã đi làm phụ hồ, thu nhập cũng bấp bênh lắm. Mùa mưa thì ngồi nhà chứ có ai kêu đi làm đâu, ngày xưa nói nhất nghệ tinh nhất thân vinh, nhưng trông nghề thợ hồ xem, thân vinh gì đâu, đói chết ấy chứ!”
“Con cái thì khỏi phải nói, nhớ mấy đứa nó kinh khủng lắm nhưng mẹ con cũng chỉ nói chuyện qua điện thoại, câu được câu mất, lúc nào gặp tụi nó cũng dặn một câu là nhớ nghe lời ba, học hành chăm chỉ để sau này khỏi đi bán trái cây...”
Nói đến đây, chị Nguyệt rươm rướm buồn, chúng tôi mua một ít trái cây và tiếp tục đi. Tha hương ngay trên xứ sở
Chị Linh, 45 tuổi, có thâm niên bán trái cây ở các bờ hồ Hà Nội hơn mười lăm năm, lắc đầu, kể: “Ngày trước, người Hà Nội thân thiện hơn bây giờ. Kể từ khi đất đai lên giá, hình như con người cũng lên giá theo, những bạn hàng thân thuộc của mình trước đây, bây giờ nhìn mình với ánh mắt miệt thị lắm, mình chỉ thấy buồn thôi!”
“Thì đất đai lên giá, họ bán đất, rồi sắm xe, có tiền bỏ ngân hàng, cộng thêm tiền lương hưu này nọ, luôn rủng rỉnh tiền trong túi, dường như họ bước sang một đẳng cấp khác, thuộc về giới thượng lưu, họ không muốn xem mình là người từng quen biết, thậm chí có người trước đây khó khăn, mua trái cây nợ theo tháng, đến cuối tháng mình đến nhà tính tiền, bây giờ họ gặp mình chào trái cây, không thèm trả lời. Cuộc đời thấy mà buồn!”
“Sự buồn của mình không phải ở chỗ họ đánh mất tình nghĩa thân thiết ngày xưa, vì mình nghĩ rằng con người vốn có nhân duyên với nhau, hết nhân duyên thì tự xa lánh nhau, nên mình chẳng có buồn chuyện này. Mình chỉ buồn là đời sống này, xã hội này cứ dần dà đẩy những người vốn siêng làm ăn như mình dần về chỗ đáy của nó, vô phương cứu chữa, càng cố càng khổ!”
Cùng tâm lý với chị Linh, chị Hà, 47 tuổi, có thâm niên bán trái cây hơn 10 năm ở quận Ba Ðình, Hà Nội, than thở với chúng tôi: “Nhiều lúc mình bị công an rượt, buồn lắm, ngoài Hà Nội thì ít có trường hợp thu giữ luôn hàng hóa giống các thành phố khác, công an họ vẫn trả hàng hóa lại cho mình bán, chỉ giữ vài ngày, có khi trái cây bị hư hỏng và mình bị mất mấy ngày bán.”
“Nhưng vẫn thấy buồn, cảm giác giữa Hà Nội hào hoa, bóng nhoáng như thế này, mình gánh trái cây đi bán là đã nỗi niềm lắm, chứ có tiền của, dại gì chọn nghề này. Thế mà có hôm mới gánh trái cây ra là bị rượt đuổi từ đầu phố này cho đến cuối phố kia, cũng là con người với nhau, nhưng đôi khi mình thấy mình bị xua đuổi như súc vật, buồn lắm!”
“Mùa Ðông xứ Bắc này lạnh lắm, nhất là các bờ hồ, nhưng phải đi bán, vì không bán thì lấy gì gửi về nuôi con cái. Nhiều lúc ế khách, ngồi bên bờ hồ, nhìn ra mặt nước mênh mông, mờ ảo, tự dưng thấy cuộc đời của dân lao động nghèo Hà Nội cũng mờ ảo, khói sương và âm u chẳng biết rồi sẽ về đâu...”
Nói xong câu, chị chào tạm biệt chúng tôi và quảy đôi gánh trái cây tiếp tục đi chầm chậm theo bờ hồ, đâu đó có một tiếng rao khác nghe nhỏ và lẩn khuất giữa tiếng còi xe...
Phương Ngạn/Người Việt
Bốn mùa quen hơi nhà trọ, mỗi khi nhắc về quê nhà, cảm giác xa ngái như đang ở trên một đất nước xa xôi nào đó nói về cố hương mặc dù khoảng cách đường đi chưa đến nửa ngày ngồi xe. Bữa đói bữa no, rày đây mai đó và mỗi ngày quảy đôi gánh đi dọc các con phố, tìm một chỗ nào đó ngồi bán, mỗi khi thấy công an thì tiếp tục quảy gánh chạy đi Ðó là đời sống của những người bán trái cây giữa lòng Hà Nội.Bốn mùa nhà trọ
Chị Sấu, người bán trái cây lâu năm trên phố Yết Kiêu, Hà Nội, tâm sự: “Mùa Ðông người ta ít ăn trái cây, cũng may là người Hà Nội có thói quen ăn trái cây thay cho rau xanh, mức độ tiêu thụ rau xanh ở thành phố này có vẻ như ngang ngửa với trái cây.”
Những xe trái cây nhỏ giữa lòng Hà Nội, cơm áo của những người lao động nghèo. (Hình: Phương Ngạn/Người Việt) |
“Mình từng vào Nam, vào Trung, bôn ba đủ thứ, mình mới nhận ra ba miền có những điểm khác nhau khá thú vị. Ví dụ như miền Bắc, người ta quen ăn trái và củ, miền Trung thì quen ăn thân cây, còn miền Nam thì quen ăn hoa. Chính vì thế các loại củ và quả ở Bắc tiêu thụ rất nhiều, miền Trung thì chắc là do khắc nghiệt, người ta ăn cây, các loại rau cải, bù ngót... Nói chung là ăn lá cây, còn người Nam thì thứ gì cũng bông, từ bông điên điển cho đến bông súng tím, bông bèo tây, bông mướp.”
“Cả ba miền đều ăn cả ba thứ chứ không phải ăn thứ này bỏ thứ kia, nhưng mỗi miền thiên về một thứ giống như là đặc trưng vậy! Ði riết cũng mỏi gối, thôi về lại xứ Bắc ngồi bán trái cây, trước đây đi làm thuê đủ thứ hết. Ở xứ này, nghèo mà không đi làm thuê, ở đợ thì chỉ còn nước ra đứng đường thôi, buồn lắm. Dù sao mỗi ngày kiếm vài chục đến một trăm ngàn, với mình là quá đủ.”
Cùng bán trái cây với chị Sấu, chị Nguyệt, 43 tuổi, người gốc Hưng Yên, cho biết thêm: “Mùa Hè bán trái cây đắt hơn, lãi cao hơn,có ngày kiếm được trăm rưởi, hai trăm ngàn đồng. Còn mùa Ðông thì ế ẩm, ngày nào trúng mánh lắm cũng kiếm chừng bảy chục đến một trăm ngàn đồng là ná thở.”
“Phần lớn chị em đi bán trái cây đều không có ruộng vườn, đất đai gì ở quê, phải bôn ba đắp đổi qua ngày và gởi về cho chồng nuôi con ăn học. Như chị Sấu thì có chồng đi làm thợ hồ, còn mình thì ông xã đi làm phụ hồ, thu nhập cũng bấp bênh lắm. Mùa mưa thì ngồi nhà chứ có ai kêu đi làm đâu, ngày xưa nói nhất nghệ tinh nhất thân vinh, nhưng trông nghề thợ hồ xem, thân vinh gì đâu, đói chết ấy chứ!”
“Con cái thì khỏi phải nói, nhớ mấy đứa nó kinh khủng lắm nhưng mẹ con cũng chỉ nói chuyện qua điện thoại, câu được câu mất, lúc nào gặp tụi nó cũng dặn một câu là nhớ nghe lời ba, học hành chăm chỉ để sau này khỏi đi bán trái cây...”
Nói đến đây, chị Nguyệt rươm rướm buồn, chúng tôi mua một ít trái cây và tiếp tục đi. Tha hương ngay trên xứ sở
Chị Linh, 45 tuổi, có thâm niên bán trái cây ở các bờ hồ Hà Nội hơn mười lăm năm, lắc đầu, kể: “Ngày trước, người Hà Nội thân thiện hơn bây giờ. Kể từ khi đất đai lên giá, hình như con người cũng lên giá theo, những bạn hàng thân thuộc của mình trước đây, bây giờ nhìn mình với ánh mắt miệt thị lắm, mình chỉ thấy buồn thôi!”
Mỗi ngày đi bộ khắp thành phố từ 6 giờ sáng cho đến 9h đêm, kiếm được từ 70-90 ngàn đồng cho một ngày mùa Ðông. (Hình: Phương Ngạn/Người Việt) |
“Thì đất đai lên giá, họ bán đất, rồi sắm xe, có tiền bỏ ngân hàng, cộng thêm tiền lương hưu này nọ, luôn rủng rỉnh tiền trong túi, dường như họ bước sang một đẳng cấp khác, thuộc về giới thượng lưu, họ không muốn xem mình là người từng quen biết, thậm chí có người trước đây khó khăn, mua trái cây nợ theo tháng, đến cuối tháng mình đến nhà tính tiền, bây giờ họ gặp mình chào trái cây, không thèm trả lời. Cuộc đời thấy mà buồn!”
“Sự buồn của mình không phải ở chỗ họ đánh mất tình nghĩa thân thiết ngày xưa, vì mình nghĩ rằng con người vốn có nhân duyên với nhau, hết nhân duyên thì tự xa lánh nhau, nên mình chẳng có buồn chuyện này. Mình chỉ buồn là đời sống này, xã hội này cứ dần dà đẩy những người vốn siêng làm ăn như mình dần về chỗ đáy của nó, vô phương cứu chữa, càng cố càng khổ!”
Cùng tâm lý với chị Linh, chị Hà, 47 tuổi, có thâm niên bán trái cây hơn 10 năm ở quận Ba Ðình, Hà Nội, than thở với chúng tôi: “Nhiều lúc mình bị công an rượt, buồn lắm, ngoài Hà Nội thì ít có trường hợp thu giữ luôn hàng hóa giống các thành phố khác, công an họ vẫn trả hàng hóa lại cho mình bán, chỉ giữ vài ngày, có khi trái cây bị hư hỏng và mình bị mất mấy ngày bán.”
“Nhưng vẫn thấy buồn, cảm giác giữa Hà Nội hào hoa, bóng nhoáng như thế này, mình gánh trái cây đi bán là đã nỗi niềm lắm, chứ có tiền của, dại gì chọn nghề này. Thế mà có hôm mới gánh trái cây ra là bị rượt đuổi từ đầu phố này cho đến cuối phố kia, cũng là con người với nhau, nhưng đôi khi mình thấy mình bị xua đuổi như súc vật, buồn lắm!”
“Mùa Ðông xứ Bắc này lạnh lắm, nhất là các bờ hồ, nhưng phải đi bán, vì không bán thì lấy gì gửi về nuôi con cái. Nhiều lúc ế khách, ngồi bên bờ hồ, nhìn ra mặt nước mênh mông, mờ ảo, tự dưng thấy cuộc đời của dân lao động nghèo Hà Nội cũng mờ ảo, khói sương và âm u chẳng biết rồi sẽ về đâu...”
Nói xong câu, chị chào tạm biệt chúng tôi và quảy đôi gánh trái cây tiếp tục đi chầm chậm theo bờ hồ, đâu đó có một tiếng rao khác nghe nhỏ và lẩn khuất giữa tiếng còi xe...
Thứ Bảy, 28 tháng 9, 2013
Côn An Tiền Giang bị Bom Xăng tấn công .
Nhà riêng Phó công an xã bị dội bom xăng
Đức Thịnh (TPO) - Sáng 26/9, Lãnh Đạo UBND xã Tam Hiệp (Châu Thành, Tiền Giang) xác nhận vụ việc nhà của ông Nguyễn Văn Sơn là Phó Công an xã Thân Cửu Nghĩa (Châu Thành, Tiền Giang) bị dội bom xăng là có thật. Vụ việc có tính chất nghiêm trọng và hiện đang được Công an huyện Châu Thành mở rộng điều tra.
Theo một nguồn tin cho biết, khoảng 3 giờ sáng ngày 25/9 có 4 đối tượng ở độ tuổi từ 18 đến 20 (1 đối tượng không bịt khẩu trang, 3 đối tượng bịt khẩu trang) đi trên 2 xe máy mang theo 4 chai bom xăng “loại chai bia Sài Gòn bên trong chứa xăng” đến nhà riêng của ông Nguyễn Văn Sơn ở xã Tam Hiệp (Châu Thành, Tiền Giang).
Khi đến nơi, 4 đối tượng cùng nhau dội 2 chai vào cửa trước nhà ông Sơn làm ngọn lửa bùng cháy dữ dội, tiếp đó có một đối tượng dội chai thứ 3 lên nóc nhà ông Sơn nhưng may mắn ngọn lửa không cháy.
Khi ông Sơn phát hiện và mở cửa trước bên hông nhà định bước ra thì bị một chai khác từ ngoài sân bay vào trúng cửa hông nhưng ngọn lửa cũng không cháy.
Xong việc, 4 đối tượng bỏ lên xe tẩu thoát.
Ông Nguyễn Văn Hai chỉ nơi bọn côn đồ dội bom xăng vào làm bể gạch men ốp tường..
Ông Nguyễn Văn Kiểm (SN 1965) ngụ tại xã Tam Hiệp (Châu Thành, Tiền Giang) là chú của ông Sơn cho biết: Lúc 2 chai bom xăng bay vào cửa trước và phừng cháy thì ông Sơn đã nhanh trí dùng nước tạt từ bên trong nhà ra nên xăng theo nước tuột ra bên ngoài nên ngọn lửa được dập tắt kịp thời.
Còn ông Nguyễn Văn Hai (SN 1947) là cha của ông Sơn, ngụ tại xã Thân Cửu Nghĩa (Châu Thành, Tiền Giang) cho biết: Bọn côn đồ dội tổng cộng 4 chai bom xăng vào nhà con ông, có 1 chai trên nóc nhà được lợp bằng thiếp rô nhưng may mắn nó không phát hỏa, nếu ngọn lửa bùng lên chắc hậu quả cũng khó lường.
Người siêu giàu ở Việt Nam: Họ là ai?
Người siêu giàu ở Việt Nam: Họ là ai?
26.09.2013
Một phúc trình về người siêu giàu ở Việt Nam với tài sản từ 30 triệu đôla trở lên mới được công bố trong bối cảnh Việt Nam có khả năng không đạt được mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội.Theo công ty tư vấn Wealth-X và ngân hàng UBS (Thụy Sỹ), số người siêu giàu ở Việt Nam tăng lên 195 người trong năm 2012, với tổng tài sản ước tính là khoảng 20 tỷ đôla.
Ông David Friedman, Chủ tịch Wealth-X, cho VOA Việt Ngữ biết công ty ông thu thập các dữ liệu từ các nguồn mở mà bản thân công chúng có thể tiếp cận, rồi sau đó sử dụng cách thức riêng để đánh giá những thông tin về tài sản của những người siêu giàu.
Phúc trình cho hay, sự gia tăng số người siêu giàu ở Việt Nam đứng hàng thứ hai ở Đông Nam Á, chỉ sau Thái Lan, trong năm 2012. Năm 2011, Việt Nam chỉ có 170 triệu phú tiền đôla.
Trao đổi với VOA Việt Ngữ, Tiến sỹ kinh tế Lê Đăng Doanh cho biết ông không ngạc nhiên.
“Trong khi kinh tế khó khăn thì một số người, do có những mối quan hệ và có thể tiếp cận được với các tài nguyên, họ vẫn tiếp tục giàu lên một cách nhanh chóng. Tôi nghĩ rằng xu thế đó hiện nay vẫn đang tiếp tục”.
Ông Friedman cho biết ông không thể tiết lộ công khai các cá nhân siêu giàu ở Việt Nam cũng như nghề nghiệp của họ vì những thông tin như vậy ‘chỉ cung cấp cho các khách hàng của công ty Wealth-X’.
Họ có thể khai thác tài nguyên, họ có thể khai thác gỗ, họ có thể giàu lên nhờ bán đất, hoặc họ cũng có thể giàu lên nhờ các lý do khác nữa. Điều ấy cho thấy thực tế rằng xã hội Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng phân hóa giàu nghèo ngày càng tăng lên...
Tiến sỹ Lê Ðăng Doanh.
Đứng đầu trong danh sách của nhiều tờ báo là ông Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch tập đoàn Vingroup, tỷ phú đôla đầu tiên của Việt Nam theo đánh giá của tạp chí Forbes.
Tiếp sau đó là ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch tập đoàn Hoàng Anh – Gia Lai, người từng được tạp chí the World Street Journal đưa vào danh sách một trong 30 doanh nhân có ảnh hưởng nhất Đông Nam Á.
Trong khi đó, khi được hỏi những người siêu giàu ở Việt Nam có thể là ai, kinh tế gia Lê Đăng Doanh nói ông ‘không thể nói tên’ mà chỉ cho hay rằng đó là ‘những người có các mối quan hệ và được hưởng lợi rất nhiều từ những mối quan hệ đó’.
“Vì vậy cho nên là họ có thể khai thác tài nguyên, họ có thể khai thác gỗ, họ có thể giàu lên nhờ bán đất, hoặc họ cũng có thể giàu lên nhờ các lý do khác nữa. Điều ấy cho thấy thực tế rằng xã hội Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng phân hóa giàu nghèo ngày càng tăng lên”.
Ông Doanh cũng nói thêm rằng những người siêu giàu ở Việt Nam ‘không có người nào đóng góp gì mới về khoa học, công nghệ’.
“Những người giàu lên ở Việt Nam chủ yếu là nhờ đất, bất động sản, vì được hưởng lợi từ tài nguyên, và những đặc quyền, đặc lợi khác”.
Theo ông Friedman, trên toàn thế giới chứ không riêng gì Việt Nam, phần lớn khối tài sản của các triệu phú là do các công ty tư nhân thuộc sở hữu của các gia đình tạo ra.
Chủ tịch công ty Wealth-X nói rằng đó là một trong các lý do giải thích vì sao tài sản của cá nhân siêu giàu ở Việt Nam vẫn tăng trong năm 2012 dù kinh tế không có dấu hiệu khởi sắc.
“Khi ta người ta có các công ty tư nhân do gia đình quản lý và những gia đình này am hiểu về những gì họ cần làm với nhiều nhiệt huyết thì kể cả khi nền kinh tế sút giảm và yếu kém, kinh doanh của họ vẫn phát triển, dẫn tới tài sản của các gia đình đó tăng. Ngoài ra, có thể có các lý do khác như hoạt động kinh doanh của họ dựa vào xuất khẩu nên nó không phụ thuộc vào tình hình kinh tế ở Việt Nam”.
“Những người giàu lên ở Việt Nam chủ yếu là nhờ đất, bất động sản, vì được hưởng lợi từ tài nguyên, và những đặc quyền, đặc lợi khác”.
Ông Lê Ðăng Doanh.
Các giới chức được trích lời nói rằng Việt Nam có khả năng không đạt được nhiều mục tiêu của kế hoạch 5 năm, dẫn đến nguy cơ tụt hậu so với các quốc gia ở Đông Nam Á.
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng nhiều người Việt Nam giàu lên nhờ gia đình.
“Mới đây, có hiện tượng một gia đình cho một đứa bé một tuổi làm chủ tịch hội đồng quản trị và có gia sản rất lớn. Đấy là một trong các điều mà chúng ta thấy rằng là người giàu lên ở Việt Nam khác với những người giàu lên trên thế giới như thế nào. Trên thế giới, người ta muốn giàu lên, người ta phải giỏi về quản trị hay người ta phải làm chủ về khoa học công nghệ, người ta phải đóng góp rất lớn về tiến bộ của cộng đồng. Nhưng trong trường hợp của Việt Nam, những người giàu lên ở Việt Nam là những người giàu lên vì đất”.
Ông Doanh cũng nhận định rằng những người siêu giàu ở Việt Nam hiện có vai trò rất quan trọng vì họ ‘nắm rất nhiều dự án’.
Nhưng chuyên gia này cho rằng cần phải thấy một thực tế là việc khai thác tài nguyên của một số triệu phú đã làm tổn hại nghiêm trọng tới môi trường.
Thẩm Thúy Hằng Người đẹp Bình Dương có liên hệ gì đến tỉnh Bình Dương?
Người đẹp Bình Dương có liên hệ gì đến tỉnh Bình Dương?
Ngành Mai, thông tín viên RFA 2013-09-28
Không xuất thân ở Bình Dương
Kể từ giữa thập niên 1950 cho đến sau này, khán giả hâm mộ hát bóng, cũng như rất nhiều người trong mọi giới đã không lạ gì với cái tên Thẩm Thúy Hằng, và người đời cũng đặt biệt danh cho nàng là người đẹp Bình Dương. Mới nghe qua thiên hạ tưởng đâu rằng Thẩm Thúy Hằng nếu không xuất thân ở tỉnh Bình Dương thì cũng có liên hệ gì đó đến cái đất địa cách Sài Gòn khoảng hơn 30 cây số về hướng Bắc, trừ phi những người từng biết căn cội của người nữ tài tử điện ảnh nổi tiếng là đẹp này.Kể ra thì bên lãnh vực điện ảnh cũng có rất nhiều nữ tài tử, và luôn cả những người nổi tiếng, đóng nhiều phim Việt Nam, phim ngoại quốc, nhưng lại không có biệt danh, trừ trường hợp kỳ nữ Kim Cương đã sẵn có biệt danh bên địa hạt sân khấu từ lâu, ngoài ra chẳng thấy ai hết. Tóm lại trong làng điện ảnh chỉ duy nhứt Thẩm Thúy Hằng là có cái biệt danh “người đẹp Bình Dương”, một mỹ từ mà có lẽ không một người nữ nào lại chẳng muốn.
Thế nhưng, số đông thiên hạ đâu có biết Thẩm Thúy Hằng chẳng có liên hệ dính dáng gì đến vùng đất nổi tiếng có nhiều trái cây, sầu riêng măng cụt, chôm chôm như Lái Thiêu, hoặc là có nhiều đồn điền cao su như Lai Khê, Bến Cát của tỉnh Thủ Dầu Một, tức Bình Dương. Như vậy do đâu mà Thẩm Thúy Hằng lại mang biệt danh “người đẹp Bình Dương”?
Thật ra thì chẳng có mấy ai lại bỏ công tìm hiểu làm chi vấn đề “bao đồng” như thế, có ích lợi gì đâu chớ, mà chỉ những người hâm mộ nghệ thuật, muốn lưu lại cho thế hệ sau về lịch sử sân khấu, màn ảnh, cũng như sự thăng trầm ba chìm bảy nổi các bộ môn nghệ thuật nước nhà thì mới tìm hiểu ghi lại thành tài liệu lịch sử cho sau này.
Theo như tôi tìm hiểu thì nữ mình tinh Thẩm Thúy Hằng sinh quán ở miền Tây, tỉnh Long Xuyên, lên Sài Gòn đang học lớp Đệ Tứ ở trường Huỳnh Thị Ngà thì được hãng phim Mỹ Vân tuyển chọn đóng vai chánh cuốn phim có tên “Người Đẹp Bình Dương” để rồi sau đó người ta dùng nhân vật chính và địa danh trong cuốn phim để đặt biệt danh cho nàng. Có điều là Bình Dương trong cuốn phim kia lại không phải là Thủ Dầu Một, một trong 20 tỉnh của Nam Kỳ Việt Nam, mà là một địa danh ở... bên Tàu.
Năm 1957 nghệ sĩ Năm Châu, tức soạn giả Nguyễn Thành Châu hợp tác với hãng phim Mỹ Vân, đã dựa vào câu chuyện trong một cuốn sách của Tàu viết kịch bản cho phim, và dùng địa danh cùng nhân vật nữ chánh đặt tựa cho phim “Người Đẹp Bình Dương”. Đây là cuốn phim đầu tiên của minh tinh Thẩm Thúy Hằng, đã đưa nàng lên đài danh vọng, lại đồng thời được khán giả, thiên hạ đặt cho cái biệt danh nghe rất dễ thương.
Vấn đề này về sau một ký giả kịch trường có hỏi Năm Châu tại sao lại lấy tên phim là Người Đẹp Bình Dương, để cho thiên hạ lầm lẫn với Bình Dương Thủ Dầu Một? Năm Châu trả lời, lúc ấy thời Đệ Nhứt Cộng Hòa, ông viết truyện phim dựa vào câu chuyện nhân gian bên Tàu, và lúc quay cuốn phim “Người Đẹp Bình Dương thì tỉnh Thủ Dầu Một chưa đổi tên. Thế nhưng, khi phim kiểm duyệt xong ra mắt khán giả, thì lại đúng vào lúc có sắc lệnh của chính phủ đổi tên nhiều tỉnh chứ không riêng gì Thủ Dầu Một. Thấy cũng chẳng hại gì, thì thôi để vậy luôn.
Cũng cần biết thêm lúc tỉnh Thủ Dầu Một đổi tên, thì cùng lúc nhiều tỉnh khác cũng đổi tên mới như: Bà Rịa đổi tên Phước Tuy, Cần Thơ đổi tên Phong Dinh, Long Xuyên mang tên mới An Giang, và Vĩnh Bình thì tên mới của Trà Vinh... Còn các tỉnh vẫn giữ nguyên tên cũ là Biên Hòa, Tây Ninh, Gia Định...
Vào thời thập niên 1950 phim Việt Nam rất hiếm, lâu lâu mới có một cuốn phim Việt ra đời, nên rất được khán giả ủng hộ. Lúc bấy giờ đối với khán giả bình dân thì phim Việt dù dở cũng thành hay, do bởi người ta nghe được tiếng nói, thay vì phải đọc phụ đề Việt ngữ của các phim ngoại quốc mà đa số người coi đã không đọc kịp.
“Đẹp như Thẩm Thúy Hằng”
Cái may mắn của nữ tài tử Thẩm Thúy Hằng thì ngoài việc gia nhập làng điện ảnh ở thời kỳ mà phim Việt Nam rất hiếm, lại cũng chẳng phải tranh đua tài nghệ với ai. Ngoài ra cô còn có sắc đẹp lộng lẫy mà hầu như khán giả nào cũng công nhận, bởi nếu như người ta muốn khen một cô gái đẹp nào đó là thường hay nói “đẹp như Thẩm Thúy Hằng” vậy!Thời gian làm tài tử cho nhiều hãng phim, người ta chỉ thấy Thẩm Thúy Hằng đóng cặp với nam tài tử cùng nghề, nhưng đến khi làm chủ hãng Việt Nam Film thì người đẹp Bình Dương nhắm vào thương mại nhiều hơn, và cô đã nhờ soạn giả Năm Châu viết cho kịch bản cuốn phim “Chiều Kỷ Niệm”, đồng thời mời kép cải lương Thanh Tú đóng cặp với cô.
Dạo đó các nhà làm phim không biết bắt mạch từ đâu mà lại ùn ùn chạy đi tìm đào kép cải lương tên tuổi mời về đóng phim, mà lại còn giao cho các vai trò nòng cốt, khiến cho các tài tử chuyên nghiệp mặc nhiên xuống giá, nếu không muốn thất nghiệp thì phải bằng long chấp nhận đứng chung sân quay với đào kép cải lương và chịu lãnh vai trò thấp hơn.
Thực trạng trên đã gây bất mãn cho một số tài tử điện ảnh chuyên nghiệp, và trong lúc cuốn phim còn đang quay thì họ tung tin rằng đào kép cải lương đóng phim “rất ư là cải lương”, hoặc loan truyền rằng ai đó cho biết cải lương bị chết đứng rồi, giờ đây chạy sang điện ảnh làm sao khá nổi chớ!
Riêng Thẩm Thúy Hằng trong lúc đang quay cuốn phim “Chiều Kỷ Niệm”, mà tài tử chánh là kép Thanh Tú đóng cặp với cô, thì có người hỏi ngay rằng:
“Tại sao lại chọn kép cải lương cho đóng phim mà lại là vai chánh nữa, bộ không sợ mất tiếng hãng phim hay
sao?”
Thẩm Thúy Hằng trả lời:
“Lấy tiếng cũng phải lấy tiền chớ!”
Rồi cô còn nói thêm rằng đào kép cải lương tên tuổi đương nhiên họ có một số khán giả, giờ đây họ đóng phim tức nhiên số khán giả từng ái mộ họ sẽ mua vé đi coi. Sản xuất phim là làm thương mại rồi, cái tiếng rất cần nhưng tiền cần hơn!
Thế là người hỏi đành chịu thua thôi, và đào kép bên cải lương ào ạt nhảy vào lãnh vực điện ảnh, thao túng sàn quay, khiến cho một số tài tử bên điện ảnh chịu thất nghiệp, bởi các vai nòng cốt bị cải lương nắm hết. Những người bỏ tiền ra làm phim như Thẩm Thúy Hằng mời Thanh Tú cộng tác, cũng như Cosunam mời Thanh Nga là họ đã nhắm vào con số khán giả cải lương đông đảo từng ủng hộ thần tượng của họ.
Người ta nói làm nghệ thuật điện ảnh không nên lầm lẫn với cải lương, ai mà không đồng ý như vậy chớ, nhưng đâu có ai bỏ tiền ra làm nghệ thuật mà lại chẳng muốn cơ lợi vào. Lấy tiếng đã đành nhưng cũng phải lấy tiền nữa, vì lẽ đó nên Thẩm Thúy Hằng không thể bỏ qua được Thanh Tú, Phùng Há, Năm Châu, Kim Cúc, dầu những người này lên màn ảnh họ vẫn còn các điệu bộ của sân khấu, như người ta đã xem qua phim “Chiều Kỷ Niệm”. Ấy thế mà phim này Thẩm Thúy Hằng đã lời trên 10 triệu bạc, trong vòng tuần lễ đầu trình chiếu ra mắt tại hai rạp ở Thủ Đô Sài Gòn. Tại sao? Vì phim “lô canh” mà không được khán giả bình dân ủng hộ thì chết đi một cửa tứ. Phim của Thẩm Thúy Hằng mà lời được là do phần lớn khán giả cải lương ào tới xem coi thần tượng sân khấu của họ lên màn ảnh ra sao. Họ chẳng cần biết tên của Huy Cường, của Đoàn Châu Mậu, của Tony Hiếu là ai cả!
Và đến Kim Cương cũng thế, quay cuốn phim “Mưa Trong Bình Minh” kỳ nữ đã mời cải lương chi bảo Bạch Tuyết về giao vai chánh, và hãng thì lấy tên Kim Cương. Như vậy khán giả thoại kịch, cải lương, truyền hình và điện ảnh cùng đi coi phim chớ không hề phân biệt là bên nào, phía nào. Kỳ nữ xuất thân từ cải lương nên biết rõ khán giả của môn nghệ thuật này đông đảo hơn bất cứ môn nào, do đó mà làm ăn khá tậu khách sạn ở Vĩnh Long, mua xe hơi, biệt thự... Có cái nhìn thực tế như vậy mới làm giàu.
Sau 1975, Thẩm Thúy Hằng vẫn tiếp tục đóng phim, đóng kịch, nhưng rồi lại vắng mặt một thời gian khá dài. Mãi đến năm 1990 mới xuất hiện trở lại cho biết là sẽ cộng tác với hãng phim Ấn Độ, vì cô muốn đi đến đất Phật. Muốn theo chân Đường Tăng đến đất Phật, vừa đóng phim vừa đi thăm những nơi nào mà Đường Tăng đã đi qua, nơi nào ông đến thỉnh kinh, và cô cũng muốn tự mình tìm học những kinh Phật nào mà cô chưa biết đến.
Ngoài ra hãng phim Ấn Độ còn hứa sẽ thỏa mãn yêu cầu của cô là đi thăm viếng ở bất cứ nơi nào trên đất Ấn Độ còn dấu tích của Phật Thích Ca như Cội Bồ Đề, Vườn Trúc Lâm, Kỳ Viên Tự, những vùng thánh địa...
Được biết nữ nghệ sĩ Thẩm Thúy Hằng là người thuộc khá nhiều kinh Phật, và cô đã nuôi mộng “theo chân Đường Tăng” đi Ấn Độ từ nhiều năm, chứ không phải đợi đến khi xem bộ phim Tây Du Ký rồi mới muốn đến đất Phật. Sự hứa hẹn đáp ứng yêu cầu của hãng phim Ấn Độ, khiến cô rất vui mừng, sẽ thực hiện được ước mơ... theo chân Đường Tăng đi Ấn Độ!
Nữ nghệ sĩ Thẩm Thúy Hằng còn cho biết trong phim Tây Du Ký. Tề Thiên Đại Thánh đã cân đẩu vân rất nhanh, nhưng là nhanh đối với phương tiện cổ điển ngày xưa, chớ bây giờ cô ngồi máy bay phản lực bay một vèo là đến đất Phật, có lẽ Tề Thiên Đại Thánh cũng khó nhanh hơn...
Có điều là khi xưa Đường Tăng đến Ấn Độ rồi thành Phật Bồ Tát, còn Thẩm Thúy Hằng thì chưa thành Phật, mà về nước tiếp tục sống với ông Nguyễn Xuân Oánh cho đến ngày ông qua đời. Và người ta không biết người đẹp Bình Dương khi về già ra sao...?
Bánh xèo miền Trung
Bánh xèo miền Trung
2013-09-27
Nói đến bánh xèo, bây giờ ít ai còn nghĩ rằng đó là món đặc trưng của miền Trung, và không chừng, du khách sẽ nghĩ rằng đó là món ăn phổ thông của ba miền Việt Nam.
Trên thực tế, bánh xèo là món đặc trưng của dân nghèo miền Trung, và cái độc đáo của món ăn này nằm ở chỗ nơi nào càng nghèo, bánh xèo càng ngon, càng phong phú và độc đáo. Nếu như nói về bánh xèo bốn mùa người ta thường nhắc đến Quảng Ngãi và Bình Định, riêng mùa Đông, có lẽ, bánh xèo Quảng Nam là mang hồn cốt của cái nghèo và sự thi vị của nó đậm nhất.
Bà Nguyện, người bán bánh xèo lâu năm ở Đức Phổ, Quảng Ngãi cho chúng tôi biết rằng nếu nói về chủng loại, bánh xèo có đến hơn ba trăm loại bánh xèo, hiện nay, bánh xèo phổ thông nhất mà bà vẫn bán cho khách là bánh xèo tôm thịt. Đây là món rất quen thuộc của nhiều người, vừa dễ làm, vừa rẻ mà cũng khá ngon. Bánh xèo cũng chia làm ba hạng: Thượng lưu; Bình dân và Nhà nghèo.
Bánh xèo của giới thượng lưu chỉ có ở Bình Định vào thời vua Quang Trung, những người thợ nấu bếp của vị vua này biết chủ nhân của họ rất ưa món bánh xèo và ăn rất mạnh nên họ đã sáng tác ra món bánh xèo chảo. Ưu điểm của bánh xèo chảo là có thể phối hợp nhiều thứ gia vị vào chiếc bánh cùng một lần đúc để tạo ra chiếc bánh xèo ngũ cốc gồm nhiều loại bột và tổng hợp nhiều loại thịt, tôm, trứng, thậm chí là cá biển, cá sông cũng có trong đó. Bánh xèo chảo sau này đi vào các khách sạn, nhà hàng năm sao với giá từ vài đôla đến vài chục đôla mỗi chiếc.
Và ngược với tính cách của vị vua nhà võ phía Nam, ở kinh thành Huế, các đầu bếp trong cung đình cũng sáng tạo ra một loại bánh xèo khá ngon với nhiều loại bột, trong đó bột khoai lang được dùng tỉ lệ cao nhất, và nhiều loại thịt được cho vào, cùng với hai quả trứng gà so nằm trang trí giữa bánh, dân gian gọi là bánh khoái nhưng trên thực tế đó là bánh xèo chảo Bình Định biến thể để phục vụ các vua triều Nguyễn.
Về sau này, bánh xèo chảo cũng có mặt ở Huế, Quảng Nam và Quảng Ngãi nhưng hầu như ít ai mặn mà với loại bánh này vì nó khó làm, tốn kém nguyên liệu và công sức hơn so với những loại bánh xèo bình dân khác. Phần lớn các quán bánh xèo ở miền Trung, đặc biệt là Quảng Nam chỉ xuất hiện vào mùa Đông, đến khi khí trời ấm áp, nắng ráo, tự dưng các quán biến dần, không thấy nữa.
Bà Năm, người bán bánh xèo khá lâu năm ở Duy Xuyên, Quảng Nam, chia sẻ: “Làm bánh xèo thì mệt nhưng vui. Ngày xưa, nhà nghèo, người ta bắt ốc, bắt cua đồng, hoặc cá đồng về làm bánh, thậm chí có nhà còn dùng cả củ chuối để biến thành nhưn bánh xèo, bây giờ có khá hơn, người ta làm nhưn tôm, nhưn thịt heo. Như mỗi lon gạo thường đúc được mươi đến mười lăm cái bánh, bán với giá hai ngàn rưỡi đồng, trong đó có cả tiền dầu, củi, tôm, thịt và bột, chủ yếu lấy công làm lãi sống qua mùa Đông thôi. Chứ mưa lạnh lấy chi mà sống.”
Với người Quảng Nam, bánh xèo là món ăn vừa rất gần gũi và nhắc nhớ một chút ký ức nào đó về thời nghèo khổ, hàn vi. Nếu như bây giờ, bánh xèo chỉ là món ăn lấy vui, lạ miệng thì ngày xưa, đây là món đặc sản, món quí để đãi khách, để dành cho những ngày giỗ cúng và cũng là món bồi dưỡng cho những ngày mùa Đông đói lạnh.
Món ngon bình dân
Điểm đặc biệt của bánh xèo là món này ăn rất mau no mà lại no lâu bởi lượng dầu để đúc khá nhiều, vị béo ngậy, cộng với tôm, thịt và bột gạo. Chị Linh, đứng bán bánh xèo ở ngã ba chợ Hội An cho chúng tôi biết là món này làm tuy nhìn dễ nhưng rất tốn công. Để có được chiếc bánh xèo vừa ý, chị phải chọn gạo thơm truyền thống như gạo Xuyệt, gạo Tư Hoảnh để ngâm, sau ba canh giờ, lại manh ra xay và lấy trùng, phần lấy trùng bao giờ cũng quyết định cho ra chiếc bánh xèo ngon hay dỡ, độc đáo cỡ nào. Sau đó đến phần làm rau sống gồm cải non, chuối chát, khế, diếp cá, đọt xoài, rau húng, rau quế, xà lách và đặc biệt là bắp chuối thái nhỏ. Trong rau sống bánh xèo mà không có bắp chuối thái nhỏ thì vị ngon của nó giảm đi rất nhiều.
Chị cho biết thêm, thường, bán bánh xèo tuy rất vất vả, cực nhọc, thức khuya, dậy sớm nhưng lợi nhuận thì chẳng là bao. Trung bình, mỗi chiếc bánh xèo bán cho khách với giá hai ngàn đồng đến ba ngàn đồng bao gồm cả rau sống, nước chấm và bánh tráng, lá cải xanh để quấn bánh, chủ quán kiếm lãi cao nhất cũng chỉ chưa tới năm trăm đồng trên mỗi chiếc bánh. Và cái kiểu kiếm lãi tích tiểu thành đại, tuy lãi ít nhưng bán nhiều chiếc bánh sẽ cho ra nhiều tiền lãi cũng là một kiểu kiếm tiền rất ư Quảng Nam.
Có thể nói rằng chỉ có những vùng thiên nhiên không ưu đãi, đất thiên tai triền miên, mưa chan nắng cháy như Quảng Nam, con người mới chịu cần cù, chịu thương chịu khó để tích cóp từng đồng lẻ, dành dụm để xây nhà. Và chị Linh đưa ra nhận xét khá thú vị là chỉ có người Quảng Nam nói riêng và người miền Trung, ở những tỉnh khó khăn, hay thiên tai, người ta mới dám nghĩ đến chuyện bán vé số, nuôi heo, bán bánh xèo để xây nhà. Vì cái nhà không đơn giản chỉ để ở mà còn là nơi để trú ngụ trong mùa mưa bão, thiên tai, nên bắt buộc cái nhà phải kiên cố, vững chãi. Cũng chính vì tâm lý này, phần đông người Quảng nói riêng và người miền Trung nói chung thường có tính tiết kiệm, chịu khó và nỗ lực.
Trung bình, mỗi ngày bán bánh, chị Linh kiếm được từ 70 ngàn đồng đến 120 ngàn đồng, con số kiếm được của bà Năm ở Duy Xuyên cũng tương đương. Và hình như số tiền lãi kiếm được của nhiều người bán bánh xèo tại Quảng Nam chêch lệch nhau cũng không là bao. Và đương nhiên, bánh xèo ở Quảng Nam chỉ nở rộ vào mùa Đông và lặn dần khi nắng ấm ghé đến.
Trong thời gian này, về đêm, trời mưa và lạnh, đi ra những ngã ba đường hoặc những khu chợ cũ, bất ngờ gặp những đóm lửa leo lét cháy và nghe âm thanh lèo xèo, cảm giác ban đầu hơi ớn lạnh bởi giữa nơi quạnh quẽ, vắng vẻ lại mọc lên lửa và tiếng lèo xèo, đó không phải là ma, đó là những người nghèo miền Trung đang mưu sinh, đang chăm chú quan sát bếp lửa và chiếc bánh để bán cho khách. Thậm chí, cả tương lai gia đình, con cái học tập của họ nằm trong ánh lửa bập bùng, leo lét ấy!
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)